ССРС үөрэҕириитин туйгуна, РСФСР оскуолаларын үтүөлээх учуутала Пантелеймон Романович Дарбасов сырдык аатын үйэтитиигэ өр сылларга үлэлээбит, салайбыт Мэҥэ Алдан орто оскуолата улахан үлэни ыытар. Быйыл төрөөбүтэ 90 сылыгар аналлаах тэрээһин чэрчитинэн «Алдан-Ситим» оскуолалар икки ардыларынааҕы методическай холбоһук иһинэн үөрэнээччилэргэ кыраайы үөрэтэр ааҕыы үрдүк таһымҥа ыытылынна. Пантелеймон Романович идэтинэн биология уонна химия учуутала этэ. Энтузист учуутал уонна дириэктэр буолан, оскуола үлэтигэр араас саҥа хайысхалары, сүүрээннэри киллэрбитэ. Тустаах үлэтин таһынан Пантелеймон Романович нэһилиэккэ ыытыллар общественнай үлэлэргэ көхтөөхтүк кыттар этэ. Араас элбэх общественнай хамыыһыйалар чилиэннэрэ, пропагандист, лектор, испэктээктэргэ сценаҕа оонньуур артыыс, ырыаһыт, нэһилиэктээҕи уонна оройуоннааҕы Сэбиэттэр депутаттара. Маны таһынан биллиилээх кыраайы үөрэтээччи, нэһилиэк кыраайы үөрэтэр түмэлин төрүттээччи, төрүччү оҥорооччу, оҕолорго аналлаах хас да кинигэлээх суруйааччы, биллиилээх общественнай корреспондент.
Пантелеймон Романович кэриэһигэр аналлаах кыраайы үөрэтэр ааҕыыга үөрэнээччилэр «Агротехнологическай уонна биологическай наукалар», «Булчут сиэрэ-туома уонна үгэһэ», «Спорт национальнай көрүҥнэрэ уонна чөл олох», «Оскуола түмэлэ» уонна «Виртуальнай библиотека» секцияларга дакылаат, бырайыак көмүскээтилэр. Экспертэр хамыыһыйаларыгар Пантелеймон Романович кыра уола Ян Пантелеймонович, чугас аймаҕа, СӨ үтүөлээх учуутала Альбина Семеновна Колодезникова үлэлээтилэр. Уопсай түмүккэ, Захаров Георгий «Өбүгэ оонньуута – тыксаан» (Мэҥэ Алдан орто оскуолата, 4 кылаас), Тарабукина Виктория, «Лилия пенсильванская (сардаана): мониторинг за ценопопуляцией в местности Томпонский район РС (Я)» (Кириэс Халдьаайы орто оскуолата, 8 кылаас), Сидорова Нарыйаана «Парусник Аммосова» (Саһыл орто оскуолата, 4 кылаас), Кривошапкин Айтал «Булчуттар туттар харыс тыллара» (Мэҥэ Алдан орто оскуолата, 5 кылаас), Кириллова Мичийэ «Иэримэ дьиэбит эйгэтин харыстаан» (Мэҥэ Алдан орто оскуолата, 4 кылаас) дакылааттара кыайыылаахтарынан ааттаннылар. Ян Пантелеймонович аймахтар ааттарыттан тэрийээччилэргэ дириҥ махталын биллэрдэ.
Татьяна Ордахова, Е.П. Неймохов аатынан Мэҥэ Алдан орто оскуолатын дириэктэрэ:
– ССРС үөрэҕириитин туйгуна, РСФСР оскуолаларын үтүөлээх учуутала,Томпо оройуонун бочуоттаах олохтооҕо, өр сылларга Мэҥэ Алдан орто оскуолатыгар учууталынан, 16 сыл дириэктэринэн үлэлээбит П.Р. Дарбасов 90 сааһыгар аналлаах, кини аатын үйэтитиигэ дьиэ кэргэн икки ардыгар спортивнай фестиваль уонна региональнай краеведческай ааҕыы тэрийэн ыыттыбыт. Бу тэрээһин М.К. Аммосов Хотугулуу-Илиҥҥи федеральнай университет вице-президенэ Евгения Исаевна Михайлова баҕа санаатынынан тэрилиннэ. Евгения Исаевна бу оскуолаҕа, П.Р. Дарбасов дириэктэрдии олорор кэмигэр, математика учууталынан сэттэ сыл үлэлээбитэ. Кинини элбэххэ үөрэппит-такайбыт киһинэн Пантелеймон Романовиһы киэн тутта кэпсээбитэ. Ыкса сибээһи тутуһан кини үөрэнээччитэ, оскуола выпускнига, спорт бэтэрээнэ Прокопий Прокопьевич Андросов, Пантелеймон Романович уола Ян Пантелеймонович ыалдьыттаатылар, сүбэ-ама биэрдилэр. Тэрээһин сүрүн спонсорынан Евгения Исаевна буолла. Маны таһынан, кини оскуолаҕа сахалыы остуол оонньууларын бэлэх уунна. Евгения Исаевнаттан холобур ылан, оскуола выпусниктара үөрэммит оскуолаларыгар күүс-көмө буолуохтара диэн эрэллээхпин.
Альбина Колодезникова, бэтэрээн учуутал:
– Таайбыт Пантелеймон Романович 90 сааһыгар анаан Мэҥэ Алдан орто оскуолата «Алдан-Ситим» холбоһук иһинэн кини идэтигэр сөп түбэһиннэрэн бэрт сэргэх кыраайы үөрэтэр ааҕыыны тэрийбитигэр оскуола администрациятыгар, дакы — лааттары салайан суруйтарбыт учууталларга, кыттыыны ылбыт оҕолорго барҕа махталбытын биллэрэбит. П.Р. Дарбасов Мэҥэ Алдан нэһилиэгин историятыгар сүрүннээн үөрэнээччилэр үөрэҕи кытта үлэни тэҥҥэ тутан сайдалларыгар олук уурбут дириэктэр быһыытынан бэйэтин суолун-ииһин хаалларбыта. Кини үрдүк таһымнаах педколлективы түмэн араас хайысхаларга ситиһиилээхтик үлэлэппитэ. Оскуола иһинэн кыраайы үөрэтэр музей, Ийэ дойдуга бэриниилээх буолууга анаан дьарыктанар балаһалар, тир тутуллубуттара, тракторист, ыанньыксыт идэтин биэрэн таһаарар буолбуттара. Сайынын учууталлар уоппускаларыгар совхозка көмөлөһөн оттууллара, үөрэнээччилэр эмиэ оттууллара, ыанньыксыттары солбуйаллара уонна оҕуруокка үлэ-сыньалаҥ лааҕырыгар үлэлииллэрэ. Үтүө киһи аата ааттана турдун!
Лена Слепцова